به گزارش خبرگزاری حوزه، در مراسمی که به مناسبت شهادت امام جعفر صادق علیه السلام به همت معاونت فرهنگی دانشجویی دانشگاه ادیان و مذاهب برگزار در محل نمازخانه برگزار شد، حجت‌الاسلام والمسلمین مهراب صادق‌نیا ضمن تسلیت ایام شهادت امام صادق علیه السلام و فاجعه حمله عوامل رژیم پهلوی به مدرسه فیضیه گفت: امام صادق علیه السلام در حدیثی نصایحی از لقمان به فرزندش را یادآور شده‌اند که شاید لازم باشد هرکه وارد وادی علم و علم‌آموزی می‌شود، این حدیث را نصب‌العین خود قرار دهد.

وی با نقل حدیث «قَالَ الصَّادقُ عَلَیه السَّلام انّ مَنْ تَعَلَّمَ العِلْمَ لِیُماریَ بِهِ السُّفَهاءَ اَوْ یُباهِیَ بِهِ العُلَماءَ اَوْ یَصْرِفَ وُجُوهَ النَّاسِ اِلَیْهِ لِیُعَظِّمُوهُ فَلْیَتَبَوَّءُ مَقْعَدَهُ مِنَ النَّار»، ادامه داد: هیچ داده معتبری وجود ندارد که ما را قانع کند بر این‌که انسان‌هایی که به ظاهر مدرک علمی گرفته‌اند یا دانشی دارند و سوادی کسب کرده‌اند، نسبت به انسان‌های دیگر متخلق‌تر هستند. هیچ دلیل روشنی وجود ندارد کسی که مثلاً مدرک دکترا گرفته است، از کسی که فوق لیسانس دارد یا از مردمی که نسبت به او به ظاهر از سواد کم‌تری برخوردار هستند، متخلق‌تر است.

این عضو هیئت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب هم‌چنین گفت: رذائل اخلاقی همانند کبر و حسادت و مانند آن می‌تواند از هر نوعی که باشد، سراغ هرکسی بیاید و فرقی نمی‌کند که در چه کسی و در کجا باشد. ممکن است شخصی ادعای علم و دانش داشته باشد اما در عین حال رذائلی نیز در وجودش باشد.

وی افزود: عکس این مسئله را در جامعه‌شناسی داریم که به آن اوردوز داده یا اطلاعات گفته می‌شود. بدین معنی که گاه خود همین دانش در بعضی جوامع می‌تواند سنگ بزرگی در مقابل اخلاق باشد و عامل مهمی باشد برای بی‌اخلاقی. طبق این نظریه جامعه‌شناسی، وقتی اطلاعات زیاد می‌شود، خود همین باعث بی‌اخلاقی می‌شود. مثلاً در جامعه‌ای که شرافت دانستن، از عمل کردن بیشتر می‌شود، در این جامعه همه مردم سعی می‌کنند یاد بگیرند و کم‌تر سعی می‌کنند عمل کنند؛ چون می‌بینند که وقتی شخصی با رتبه‌ علمی بالا وارد جمعی می‌شود، همه جلوی پای او از جای برمی‌خیزند و کاری ندارند که این شخص چقدر متخلق است؛ و در جامعه‌ای که علم بیش از اخلاق به یک سرمایه اجتماعی تبدیل می‌شود، طبیعی است که مردم در آن جامعه بیش از آن که برای بهتر زیستن تلاش کنند برای بیشتر دانستن تلاش می‌کنند. گذشته از این، معلوم نیست که این دانستن برای چیست. آیا واقعاً برای دانستن است یا صرفاً کسب یک مدرک و رتبه علمی است؟ البته در این میان ممکن است برای رسیدن به این مدرک و رتبه علمی هزار بی‌اخلاقی نیز از شخص سر بزند.

حجت الاسلام والمسلمین صادق‌نیا در بخش دیگری از سخنان خود گفت: حدیثی که قرائت کردم، دقیقاً همین نکته را می‌گوید که درست است که دانستن فی‌نفسه امر خوبی است و اسلام توصیه به علم کرده است، اما این دانستن، عیوبی هم دارد که در این صورت، علمی که «نور یقذفه الله فی قلب من یشاء» است، خودش تبدیل به حجاب اکبر می‌شود. لذا در این‌جا این علم، قیودی دارد. این مهم است که برای چه علم می‌آموزیم. در غیر این صورت، این علم تبدیل به حجاب الله اکبر می‌شود. نوری که قرار بود روشنایی بدهد، چشم انسان را کور می‌کند. گاهی علم اجازه نمی‌دهد انسان یک قدم حرکت کند و جلو برود.

این استاد دانشگاه در پایان به ترجمه حدیث امام جعفر صادق علیه السلام پرداختند و گفتند: امام علیه السلام از قول لقمان می‌گوید که علم را برای این سه چیز یاد نگیر. اول برای فخرفروشی نزد علما. دوم برای این که با این علم با سفیهان منازعه کنی و سعی کنی به آن‌ها ثابت کنی که چیزی نمی‌دانند. سوم علم برای این‌که مجالس را زینت دهی، نیاموز. سؤال این‌جاست که پس علم را باید برای چه چیزی بیاموزیم؟ پاسخ آن است که علم را باید برای کیفیت بهتر زندگی خود و زندگی دیگران بیاموزیم.